Het meest oostelijke deel van het huidige eiland Terschelling wordt gevormd door het UNESCO natuurgebied De Boschplaat.
Zoals de naam al doet vermoeden was het gebied in vroeger tijden een losse zandplaat ten oosten van Terschelling. De geul tussen beide eilanden, het Koggediep, is echter dichtgeslibd waardoor de Boschplaat vast aan het oorspronkelijke Terschelling is geraakt. Het oorspronkelijke Terschelling loopt van het huidige West Terschelling tot Oosterend. Een algemeen misverstand over de Boschplaat is dat het gebied vroeger bebost zou zijn geweest. Het tegendeel is het geval. ‘Bos’ betekent met een oude benaming eenvoudigweg ‘verhoging in het landschap’ of ‘duin’.
In het begin van de vorige eeuw waren de duinen op Terschelling grotendeels onbegroeid. Zand stoof over weilanden en dorpen, duinen ‘wandelden’ over het eiland. Wegen en paden in de duinen ontbraken en het vee liep overal. Na één hevige storm kon het eiland fors veranderd zijn. In 1910 kreeg Staatsbosbeheer op Terschelling de verantwoordelijkheid voor het beheer van de duinen, met als voornaamste taak het zand en de duinen vast te leggen. Helmgras werd geplant, bossen werden aangelegd, duinen ontwaterd en valleien ontgonnen.
Tussen 1931 en 1937 is de Boschplaat met Terschelling met een stuifdijk. Deze stuifdijk, met een lengte van bijna negen kilometer, heeft de naam Derk Hoekstra Stuifdijk gekregen. Oorspronkelijk was het de bedoeling met de aanleg van die stuifdijk een aanzet te geven tot het scheppen van cultuurland. Uiteindelijk is het gebied tot een van de meeste waardevolle natuurgebieden van Nederland uitgegroeid.
Tegenwoordig worden de aangeplante dennenbossen omgevormd naar gemengde bossen met zowel loof- als naaldbomen. Door sloten te dempen is in een groot deel van het duingebied op het midden van het eiland de natuurlijke waterstand weer min of meer hersteld en zijn natte duinvalleien met open water weer volop aanwezig.
Flora en fauna op de Boschplaat
De Boschplaat is een bijzonder gebied. Met een breed strand vol grote groepen vogels en af en regelmatig een zeehond, een uitgestrekt kweldergebied langs de Waddenzee en in de zomer paarse vlaktes met lamsoor. Ook is hier het grootste natuurlijke bos van de Waddeneilanden ontstaan: de Berkenvallei. Bijzondere plantensoorten in de Boschplaat zijn: grote muggenorchis, rijsbes, berendruif, harlekijn, kleine knotszegge, heidekartelblad en gevlekte orchis. Ook komen hier enkele valleien voor met vegetaties van cranberry.
Jaarlijks broeden er duizenden vogels op de Boschplaat. Op de kwelders zijn grote kolonies met zilvermeeuwen en de kleine mantelmeeuw aanwezig en 200 broedparen van de lepelaar. Op het strand broeden strandplevieren en op de Koffieboonplaat zitten verschillende soorten sterns, waaronder de zeldzame dwergstern. In het voor- en najaar gebruiken honderdduizenden trekvogels het gebied om op te vetten tijdens de lange reis naar de broed- of overwinteringsgebieden.
Dark Sky
In 2015 kreeg de Boschplaat als eerste Nederlandse gebied het predicaat Dark Sky Park van de International Dark Sky Association. In een Dark Sky Park kan men ’s nachts de totale duisternis op aarde ervaren, en volop de sterrenhemel aanschouwen.
Oerol
Al sinds 1981 is Terschelling jaarlijks het podium van het Oerol festival. Een groot deel van de voorstellingen vindt plaats in de natuurgebieden die bij Staatsbosbeheer in beheer zijn. Jaarlijks bespreken onze boswachters samen met Oerol het programma. Oerol laat zien dat natuur en een hoge recreatiedruk heel goed samen kunnen gaan. Tien dagen lang is het eiland een podium voor theatermakers, muzikanten en beeldend kunstenaars. Zij realiseren voorstellingen op ruim 60 plekken, met strand, bos, duinen en polderlandschap als decor.
Werelderfgoed Waddenzee
Ook de Waddenzee hoort bij Terschelling. Een kraamkamer voor vissen en andere zeedieren, tussenstation voor miljoenen vogels en broedgebied voor nog eens vele duizenden vogels. Niet voor niets is de Waddenzee in 2009 door UNESCO uitgeroepen tot Werelderfgoed. Behalve de Waddenzee zelf horen ook de kwelders van de Boschplaat en de uitgestrekte Noordsvaarder bij het Werelderfgoed.